Türkiye’de yaşayan her iki çocuktan biri yetişkinlerin çocuk haklarına saygı duymadığını düşünürken yine her iki çocuktan biri, sahip olduğu haklardan haberdar bile değil. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD), bu gerçeklikten yola çıkarak, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’nde Türkiye’de yaşayan çocukların mevcut durumuna dair hazırladığı raporu kamuoyuyla paylaştı. Raporda, “Türkiye’deki çocukların yüzde 45,2’si toplumsal dışlanma ve yoksulluk riski ̇̇ altında” değerlendirmesi yapıldı.
ÇYDD Çocuk Güvenliği Birimi Odak Kişisi Hasan Kızıldağ tarafından hazırlanan raporda; eğitim, sağlık, güvenlik ve katılım haklarına yönelik Türkiye’nin çeşitli yerlerinde yaşayan kırılgan gruplara mensup çocukların maruz kaldığı zorluklar detaylı bir şekilde analiz edildi. Türkiye’de çocuk olmayı çok boyutlu şekilde incelemeye imkan sağlayan rapor, çocukların yaşantı ve ihtiyaçlarına yönelik dikkat çekici sonuçlar sunmanın yanı sıra, başta erken çocukluk ve okul öncesi eğitim ile zorunlu ilköğretim ve örgün eğitimden kopuşlar olmak üzere eğitim sistemine dair ciddi şekilde düşünülmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koydu. 13-17 yaş grubundaki çocukların yüzde 50,5’inin sınava iyi hazırlanmış olsa bile endişeli hissettiklerinin belirtildiği raporda yer alan veriler, öğrencilerin eğitim sistemine olan güvensizliğini ifade ederek yetkilileri harekete geçmeye davet etti.
Cumhuriyet’in 100. yılında çocukların mevcut durumuna ilişkin hazırlanan ve “Türkiye’deki çocukların yüzde 45,2’si toplumsal dışlanma ve yoksulluk riski ̇̇ altında” değerlendirmesi yapılan raporda, eğitim sistemindeki eşitsizliklerin dışında çocuk işçiliği, çocuğa yönelik fiziksel ve psikolojik şiddet, çocuk istismarı, çocuk evlilikleri vb. konular başlıklar olarak ön plana çıktı. Raporda yer alan, 2022 yılında 10 binden fazla kız çocuğunun resmi nikahla evlendirildiğine yönelik ifadeler, raporun en çarpıcı verilerinden birini ortaya koydu. Ayrıca, mülteci çocukların yaşadığı zorluklar ile çocukların deprem ve pandemi sürecinde karşılaştığı ekonomik sıkıntılar, raporun diğer önemli başlıkları olarak göze çarptı.
ÇYDD’den Dünya Çocuk Hakları Günü ile ilgili yapılan açıklamada, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Dünya Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin kabul edildiği 20 Kasım 1989’dan tam 68 yıl önce, 2 Mayıs 1921’de çocukları “geleceğin birer yıldızı ve ikbal ışığı” olarak betimleyen Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün 23 Nisan’ı çocuklara bayram olarak armağan etmesine vurgu yapılarak, Cumhuriyet’in 100. yılında çocukların sağlıklı ve güvenli bir ortamda büyüyebilmelerini destekleyerek laik, bilimsel ve kamusal eğitim ile geleceğe hazırlanmalarını sağlamak amacıyla çalışmaların devam edeceği belirtildi. Açıklamada ayrıca, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni imzalayan tüm ülkelerin başta çocukların yaşam hakkı olmak üzere savaşların durdurulması ve çocuk haklarının hayata geçirilmesi için gerekli önlemleri almasının ve çocuklara yönelik çalışma sürdüren sivil toplum örgütlerinin iş birliği içinde olmasının gerekliliği ifade edildi.
