Dispepsi, genellikle üst karın bölgesinde ağrı, rahatsızlık veya yanma hissi ile ifade edilen bir sindirim sorunudur. Dispepsi, mide bulantısı, hazımsızlık ve şişkinlik gibi semptomlarla da ilişkilendirilebilir. Bu durum, bir hastalığın belirtisi olabileceği gibi, bazen sindirim sistemi sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Dispepsinin temel nedenleri arasında beslenme alışkanlıkları yer almaktadır. Bu nedenle, hastalara ilk aşamada beslenme düzenlemeleri ve diyet önerileri verilmektedir. Bununla birlikte, uygun ilaç tedavisi de dispepsi semptomlarının hafifletilmesine veya kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Ancak, dispepsi kronik bir rahatsızlık olup, genellikle uzun süreli bir tedavi gerektirir. Dispepsi, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve bazen sosyal aktivitelerden uzaklaşmaya neden olabilir.
DİSPEPSİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Dispepsi, gastroenteroloji polikliniğine başvuran hastaların önemli bir kısmında bulunan bir rahatsızlıktır. Bu durum, temel olarak mide ile alakalı şikâyetleri içerir. Bunlar en çok; mide bulantısı, şişkinlik, karın ağrısı ve yemek yedikten sonra oluşan rahatsızlık hissi gibi belirtilerdir. Genel olarak görülen dispepsi belirtilerinden bazıları ise şöyledir:
- Üst karın bölgesinde ağrı veya yanma hissi.
- Bulantı veya mide rahatsızlığı.
- Hapşırma veya mide ekşimesi.
- Gaz ve şişkinlik.
- Mide dolgunluk hissi.
- Mide ağrısı veya rahatsızlığı, özellikle yemeklerden sonra veya aç karnına.
- Mide ekşimesi veya ağızda acı tat.
- İştahsızlık.
- Ağız kokusu.
Dispepsi belirtileri, kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve hafiften şiddetliye değişebilir. Dispepsi, bazen sadece geçici bir sorun olabilir ve kendiliğinden geçebilir. Ancak semptomlar uzun süre devam ediyorsa veya şiddetliyse, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir. Çünkü dispepsi, altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Tedavi, temel nedenin belirlenmesine ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişebilir.
DİSPEPSİ NEDENLERİ NELERDİR?
Dispepsi, bir dizi farklı nedenle ortaya çıkabilen bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Dispepsinin nedenleri arasında şunlar bulunabilir:
-
Mide Ülseri: Mide ülseri, mide iç yüzeyindeki dokunun hasar görmesi sonucu oluşur. Bu ülserler mide asidinin aşırı salgılanmasına veya Helicobacter pylori adı verilen bakterinin neden olduğu bir enfeksiyona bağlı olarak gelişebilir. Mide ülseri dispepsi semptomlarına yol açabilir.
-
Reflü Hastalığı: Reflü, mide asidinin yemek borusuna geri kaçtığı bir durumdur. Bu, yemek borusunun tahriş olmasına ve dispepsi semptomlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.
-
H. pylori Enfeksiyonu: Helicobacter pylori (H. pylori) adı verilen bakteri, mide iç yüzeyine yerleşerek mide zarını tahriş edebilir ve mide ülserine veya gastrite yol açabilir. Bu da dispepsiye neden olabilir.
-
Mide Kaslarının Zayıflığı: Mide kaslarının yeterince güçlü olmaması veya koordinasyonunun bozulması sindirimin düzgün bir şekilde gerçekleşmesini engelleyebilir ve dispepsiye yol açabilir.
-
Aşırı Yeme veya Hızlı Yeme: Aşırı yemek yemek veya hızlı yemek yemek mideyi aşırı derecede strese sokabilir ve hazımsızlığa yol açabilir.
-
Çölyak Hastalığı: Çölyak hastalığı, glüten adı verilen bir proteine karşı bağışıklık sisteminin tepki vermesine neden olan bir otoimmün bir hastalıktır. Bu hastalık, çölyak hastalarında hazımsızlık semptomlarına yol açabilir.
-
Laktoz İntoleransı: Laktoz intoleransı, süt ürünlerinde bulunan laktoz şekerini sindirememe durumudur. Bu durum, süt ve süt ürünlerini tüketen kişilerde sindirim sorunlarına neden olabilir.
-
İlaçlar: Bazı ilaçlar, yan etki olarak mide rahatsızlığına veya dispepsiye neden olabilir.
-
Stres ve Anksiyete: Günlük yaşamdaki stres veya anksiyete, mideyi etkileyebilir ve dispepsi semptomlarını tetikleyebilir.
-
Yanlış Beslenme Alışkanlıkları: Hızlı yeme, ağır baharatlı veya yağlı yiyecekler tüketme gibi yanlış beslenme alışkanlıkları sindirim sorunlarına yol açabilir.